سیر تاریخی پردیس فاطمه الزهرا(س) تبریز

سیر تاریخی پردیس حضرت فاطمه الزهرا(س) تبریز

    بررسی تاریخ آموزش و پرورش درایران نشان می ­دهد که تربیت و آموزش معلمان در ایران سابقه ­ای طولانی دارد. تربیت معلم در راستای تغییر نظام آموزش و پرورش به سبک جدید، از سال 1297 شمسی آغاز شده است و سابقه آن به­ صورت رسمی تا سال 1397، به صد سال می ­رسد. اولین مرکز تربیت معلم در ایران، تحت عنوان دارالمعلمین برای مردان و دارالمعلمات برای زنان، در سال 1297 شمسی تأسیس شد و از نظرساختاری، محتوای برنامه های درسی و مقررات آموزشی، تغییر و تحولات بسیاری در آن صورت گرفته است.

فعالیت آموزش معلمان در تبریز با نام مرکز دارالمعلمات خواهران در خیابان سه ­راهی امین در سال 1305 شروع گردید. حدودا 5 سال بعد فعالیت واحد برادران نیز با نام مرکز دارالمعلمین شروع شد. تقریباً 2 سال بعد در سال تحصیلی 1312، نام دانشسرا به دانشسرای ایراندخت تغییر یافت و حیاط وسیع مسجد استاد شاگرد، واقع در منطقه مهاد مهین (خیابان فردوسی) توسط مرحوم دکتر محسنی برای تأسیس ساختمان دانشسرای ایراندخت اختصاص یافت. این مسجد، یکی از مساجد قدیم تبریز و دارای گنبد محکم و آراسته و حیاط وسیعی بود. در بنای جدید ساختمان، محوطه کوچکی برای حیاط مسجد، ساختمان عمارت در بخشی از فضا و یک حیاط نسبتاً بزرگی برای دانشسرا در نظر گرفته شد این ساختمان در سال 1312 شروع  و در سال 1316 در زمان ریاست آقای ذوقی تکمیل گردید.

از دبیران دانشسرای ایراندخت می توان به خانم ایران غفوری و آقای کاوه دبیر طبیعیات، آقای شهاب فردوسی و آقای ایزدیار دبیر ادبیات، خانم رباب صدقی دبیر ریاضیات و آقای فیاض دبیر تاریخ و جغرافی اشاره نمود. به طور کلی در طی سیزده سال فعالیت دانشسرای دختران، متجاوز از دویست و پنجاه آموزگار، از دانشسرای دختران فارغ التحصیل گردید که به نا به دلایلی تعدادی از این افراد تمایلی به اشتغال نداشته و خانه داری را اختیار نمودند. متأسفانه دانشسرای ایراندخت در مهر ماه 1328 به دلیل عدم استقبال از سمت دانش ­آموزان منحل گردید.

احداث پردیس کنونی حضرت فاطمه الزهرا(س)، در سال 1355 صورت گرفت. در سال 1390 تمام مراکز تربیت معلم تبریز تجمیع شده و فقط دو پردیس برادران (علامه امینی ره) و پردیس خواهران حضرت فاطمه الزهرا(س) دراستان باقی ماندند. کتابخانه ی کنونی پردیس جز کتابخانه های مهم و با ارزش کشور بوده و دارای کتب نفیس و دستی ارزشمند می ­باشد.

در اوایل، پذیرش در دانشسرای دا­رالمعلمات مستلزم سپری کردن دوران ابتدایی بود. کسانی که داوطلب حرفه معلمی بودند به هیئت معارف معرفی شده و از لحاظ صلاحیت­های معلمی چون فن بیان و سلامت جسمی و ... گزینش شغلی می شدند. بعد از مدتی پذیرش دانشسرا بعد از اتمام دوره راهنمایی انجام گرفت و زمانی که به مرکز تربیت معلم تبدیل شد، پذیرش از دیپلم انجام گردید. دانشجویان دانشسرا بعد از دو سال آموزش در مرکز تربیت معلم با مدرک فوق دیپلم فارغ التحصیل می شدند. امروزه پذیرش از طریق کنکور سراسری با مدرک دیپلم بوده و دانشجو معلمان بعد از 4 سال آموزش با مدرک لیسانس فارغ التحصیل می ­شوند.

از نظر اداری، مراکز تربیت معلم تحت­ نظر اداره کل آموزش و پرورش استان بود سپس هر 5 مرکز، زیر مجموعه ­ای از مرکزی به نام معین می شدند. در آن زمان پردیس برادران بعنوان مرکزمعین تعیین و پردیس خواهران هم زیر مجموعه ای از مرکز معین گردید. در اداره کل آموزش و پرورش استان، مرکزی مستقل به نام مرکز تربیت معلم مسؤلیت پیگیری امورات مربوط به تربیت معلم را عهده دار بود که سپس تجمیع شده و در سال 1389 تبدیل به مرکز آموزش عالی پیامبر اعظم(ص) گردید. نهایتاً در سال 1390 مراکز تربیت معلم تبدیل به دانشگاه فرهنگیان شدند.

مساحت عرصه پردیس فاطمه الزهرا(س) 37873 مترمربع و مساحت اعیان آن 20935 مترمربع و سطح زیربنای آن 9744 مترمربع می ­باشد. این پردیس دارای 4 ساختمان مجزا از هم، ساختمان رجایی (ساختمان آموزش) و ساختمان مطهری (ساختمان اداری) ساختمان باهنر (خوابگاه و سلف و نمازخانه) در واحد اصلی و ساختمان شهید بهشتی (خوابگاه و سلف) واقع در سمت دیگر خیابان می ­باشند.